آصف درانی، نماینده ویژه پیشین پاکستان برای افغانستان، گفته که ۶۴ درصد مردم افغانستان از طالبان حمایت نمیکنند.
آقای درانی گفته که دوام رابطه طالبان افغانستان با طالبان پاکستان، اسلامآباد از گزینههای مختلف اعمال فشار بر طالبان از جمله مسدود کردن تجارت با افغانستان کار خواهد گرفت. او افزوده که طالبان در بدل حمایت از تیتیپی باید دشمنی با پاکستان را بپذیرند و بهای آن بپردازند.
نماینده ویژه پیشین پاکستان با اشاره به فقدان مشروعیت داخلی طالبان گفته که«آنها نباید فراموش کنند که هنوز حتی در داخل کشور به عنوان حاکم مشروع افغانستان، مشروعیت خود را تثبیت نکرده اند. ۶۴ درصد مردم افغانستان از طالبان افغانستان حمایت نمی کند. بنابراین فکر می کنم در حالی که در خانه شیشهای نشستهاند نباید سنگ پرتاب کنند. برای آنها بسیار مهم است. پاکستان در تمام مدت در کنار آنها ایستاده است.»
آقای درانی با اشاره به روابط خارجی طالبان گفته که «اگر آنها فکر می کنند که بیش از ۴۰ کشور با آنها رابطه دارند، من فکر می کنم که آنها اشتباه می کنند، هیچ یک از آنها حتی به رسمیت نمیشناسند.»
در ماههای اخیر روابط طالبان و پاکستان پرتنش بوده و دو طرف همدیگر خود را به حمایت از گروههای تروریستی و پناه دادن به تروریستان برای ضربه زدن به طرف مقابل متهم میکنند.
یکی از دیپلماتهای برجسته پاکستانی که پیوسته در باره طالبان اظهار نظر میکند، همین آقای آصف درانی نماینده ویژه پاکستان برای افغانستان است.
اما آماری که آقای درانی در مورد حامیان و مخالفان طالبان در افغانستان ارایه کرده، قابل تأمل است. او گفته که ۶۴ درصد از مردم افغانستان از طالبان حمایت نمیکنند. این بدان معنا است که ۳۶ درصد مردم افغانستان از طالبان حمایت میکنند.
آقای درانی این آمار را در حالی مطرح کرده که هیچ سندی در مورد چگونگی بدست آمدن آمار ارایه نکرده است. یعنی مشخص نیست که وی این آمار را از کجا بدست آورده است. آیا کدام نظرسنجی صورت گرفته است؟ پاسخ قطعن نخیر است.
نکاتی که در مورد این آمار میتوان به آن اشاره کرد، به شرح زیر است:
نکته اول، اگر بگوییم که ۳۶ درصد مردم افغانستان از طالبان حمایت میکنند، این یک فیصدی بلندی است. در اینجا ناخواسته به نفع طالبان تبلیغ میشود. در حالی که واقعیت عینی چیز دیگری است. میتوان گفت که آمار حامیان طالبان در کل به صورت مجموعی میتواند در نهایت تا ۱۰ درصد برسد. ۳۶ درصد با توجه به واقعیت میدانی آمار درشتی است. مردم افغانستان به شکل روز افزونی از طالبان فاصله میگیرند. اگر نگاهی به انزجار مردم از طالبان در رسانههای اجتماعی داشته باشیم، به سادگی قابل دریافت است که حجم نارضایتی و انزجار بسیار زیاد است. ۳۶ درصد حمایت از یک گروه، در جوامع دموکراتیک میزان حمایت مردم از یک حزب مردمی و مشروع است. طالبان با این همه نفرتی که از آنان وجود دارد، چگونه به ۳۶ درصد حمایت دست یافتند؟
نکته دوم، به احتمال زیاد، آقای درانی این آمار را از محاسبه آمار نفوس پشتونها بدست آورده باشد. یعنی او اول فرض را بر این گرفته که پشتونها همه از طالبان حمایت میکنند و سپس آمار پشتونها را ۳۶ درصد در نظر گرفته است. این آمار نیز دقیق و درست نیست. آمارهای تخمینی از کل جمعیت پشتونها در افغانستان چیزی نزدیک به ۳۰ درصد برآورد میشود. بنابراین اگر آمار کل پشتونها را ۳۶ درصد اعلام کنیم و در این زمینه به کدام سرشماری معتبر اشاره نکنیم، بازهم یک رویکرد سهلانگارانه و مغرضانه است.
نکته سوم، واقعیت این است که همه پشتونها از طالبان حمایت نمیکنند. به صورت تخمینی ممکن تعداد حامیان طالبان در میان پشتونها بیشتر از مخالفان طالبان در میان پشتونها باشد اما قطعا این طور نیست که همه صد درصد پشتونها از طالبان حمایت میکنند.
نکته چهارم، اظهار نظر در خصوص حامیان و مخالفان یک گروه و یک دولت باید مبتنی بر آمار و ارقام دقیق باشد. آمارها یا باید از منابع معتبر داخلی یک کشور بدست آید یا نهادهای بی طرف بینالمللی آمارگیری کنند و یا هم مرجعی که آمار اعلام میکند، به نظرسنجی خاصی که در این زمینه انجام شده، اشاره کند.
با توجه به نکات فوق میتوان گفت که اظهارات نماینده ویژه پیشین پاکستان برای افغانستان دقیق و کارشناسانه نیست و به شکل غیر مستقیم و ناخواسته به نفع طالبان میتواند مورد استفاده قرار گیرد.
بهرام بهین