وزارت اطلاعات و فرهنگ حکومت خودخوانده طالبان، اعلام کرده است که حدود ۳۷۰ رسانه خصوصی و دولتی شامل رسانههای تصویری، شنیداری، چاپی و آنلاین در سراسر افغانستان فعالیت دارند.
مهاجر فراهی، معین نشرات وزارت اطلاعات و فرهنگ طالبان، روزسه شنبه ۲۷ سنبله/شهریور در یک نشست خبری در کابل گفته که برای بیشتر از ۶۲۰ خبرنگار رسانههای خصوصی، از سوی این وزارت کارت شناسایی داده شده است.
او گفته که طالبان برای رسانهها برمبنای سه اصل:«اصول شرعی، رعایت منافع ملی و فرهنگ افغانی»اجازه فعالیت میدهند.
اما نهادهای حامی رسانههای خصوصی در افغانستان میگویند که طالبان در مورد تعداد رسانههای خصوصی فعال آمار مبالغهآمیز ارایه میکنند و تعداد رسانههای خصوصی که اکنون در افغانستان فعال هستند به مراتب کمتر از آن چیزی است که طالبان عنوان میکنند.
صدیق الله توحیدی، مسوول پیشین کمیته مصئونیت خبرنگاران، در گفتوگو با خبرگزاری پورانا گفت که طالبان در مورد تعداد رسانههای خصوصی که اکنون فعال هستند، آمار مبالغهآمیز ارایه میکنند. وی افزود که براساس ارزیابیهای نهادهای حامی رسانههای آزاد، به صورت تخمینی در حدود ۱۰۰ رسانه اکنون در افغانستان فعال هستند.
توحیدی میگوید:«پیش از فروپاشی جمهوریت، به تعداد ۱۰۰۰ رسانه، شامل رسانههای تصویری، شنیداری و چاپی در افغانستان فعالیت میکردند که ماهنامهها و مجلات را شامل نمیشد.»
مسوول پیشین کمیته مصوونیت خبرنگاران، میافزاید:«حتا اگر آمار ارایه شده از سوی طالبان را درست فرض کنیم، با این هم، این آمار نشاندهنده این واقعیت است که ۷۰ درصد رسانههای آزاد افغانستان، پس از برگشت این گروه به قدرت، فعالیتهای خود را متوقف کرده اند.»
به گفته آقای توحیدی، طالبان رسانههای دولتی را نیز شامل آمار رسانهها نمودهاند تا آمار رسانههای خصوصی فعال را بالا نشان دهند.
در باره محتوای نشراتی رسانههای آزاد، آقای توحیدی میگوید که با انفاذ «قانون امر به معروف طالبان» دایره ساسنور رسانههای آزاد در افغانستان تکمیل شده و سانسور رسمیت پیدا کرده است.
مسوول پیشین کمیته مصوونیت خبرنگاران افغانستان، به این باور است که هدف از توزیع کارت شناسایی به خبرنگاران، جمعآوری اطلاعات شخصی آنان از سوی طالبان و فراهم کردن زمینههای نظارت استخباراتی این گروه بر فعالیت خبرنگاران است.
در همین حال دو تن از خبرنگاران رسانههای خصوصی در کابل، به خبرگزاری پورانا میگویند که در جریان تهیه گزارش از سوی ادارههای استخباراتی طالبان زیر فشار قرار داشتهاند.
یکی از آنان به خبرگزاری پورانا گفت که«هیچ گزارش و خبر را بدون نظارت و بررسی ماموران وزارت اطلاعات و فرهنگ طالبان رسانهها نمیتوانند نشر کنند.»
یکی دیگر از خبرنگاران در کابل، در این مورد با شوخی و کنایه گفت:«هرگاه بهخاطر مصاحبه با یکی از سخنگویان یا مقامهای طالبان میرویم، اجازه نداریم که سوالهای خود را از آنان بپرسیم، بلکه طالبان خود شان به ما سوال میدهند و ما باید سوالهای خود شان را از آنان بپرسیم.»
در همین حال، رحمتالله نریوال، رییس اداره دسترسی به اطلاعات معینیت نشراتی وزارت اطلاعات و فرهنگ طالبان، روزگذشته، دوشنبه۲۶سنبله/شهریور، در نشستی در هرات با سخنگویان ادارههای ولایتی غرب کشور، گفته که پس از این سخنگویان ادارههای محلی این گروه، حق صحبت با رسانهها در مورد مسایل امنیتی را ندارند.
در سه سال اخیر، بیشتر رسانههای آزاد در افغانستان فعالیت خود را متوقف کرده و صدها خبرنگار مجبور به ترک کشور شدهاند.
برخی از رسانههای خصوصی، مانند تلویزیونهای نور و بریا، به دلیل آنچه طالبان تخلف از پالیسی نشراتی این گروه خواندند، اجباراً دستور توقف داده شدند، اما بسیاری از رسانههای دیگر به دلایل اقتصادی و محدودیتهای دست و پا گیری که طالبان بر فعالیت رسانهها وضع کردند، به فعالیت خویش پایان دادند.