جنرال سمیع سادات یکی از جنرالان جوان ارتش افغانستان که در روزهای آخر حکومت اشرف غنی، فرماندهی کل نیروهای ویژه ارتش را به عهده داشت، در یاداشت خاطرات خود که به تازگی تحت عنوان«آخرین فرمانده» منتشر کرده، محمد حنیف اتمر، وزیر امور خارجه حکومت اشرف غنی را متهم به اصدار دستور قتل خود کرده است.
آقای سادات نوشته که حنیف اتمر در زمانی که مشاور امنیت ملی رییس جمهوری بود، دستور قتل او را داده بود که این موضوع از سوی جنرال عبدالرحمان رحمان، معاون ارشد امور امنیتی وزارت امور داخله در حکومت اشرف غنی، با آقای سادات در جریان گذاشته شده است.
جنرال سادات در یادداشت خطرات خود به نقل جنرال رحمان معاون وزارت داخله وقت، نوشته که«حنیف اتمر فردی خطرناک است که می‌تواند از شبکه حقانی علیه او استفاده کند.»
شبکه حقانی که حالا یک ستون قدرت در حکومت خود خوانده طالبان به رهبری سراج‌الدین حقانی است، در دوره جمهوریت یکی از مخوف‌ترین شبکه‌های تروریستی بود که مسوولیت اکثریت حملات انتحاری مرگبار را به عهده می‌گرفت و در ترور فرماندهان ارشد نظامی و کارمندان عالی رتبه دولت نقش داشت.
جنرال سادات که اکنون در امریکا ریاست یک جریان سیاسی موسوم به «جبهه متحد افغانستان»را به عهده دارد، در یادداشت خاطراتش نوشته که معاون وزارت امور داخله پرونده‌ای را به وی نشان داد که در آن«دستور‌العمل‌هایی برای ماموران جهت کشتن او داده شده بود.» در این پرونده به گفته جنرال سادات« جزییات خانه، دفتر، موتر و همه چیز مشخص شده بود.»
جنرال سادات از قول جنرال رحمان معاون وزارت امور داخله نوشته:« در یک جلسه که مسعود اندرانی هم حضور داشت، اتمر دستور داد ترا بکشیم اما من به اتمر گفتم که شما یک فرد منطقی هستید، ما باید با شما حرف بزنیم. چرا باید سادات را بکشیم، اتمر حرفم را قطع کرده گفت وقت صحبت کردن تمام شده است. حرفی برای گفتن نمانده است. سمیع سادات تنها با خدا حرف بزند. منفجرش کن تا تکه‌هایش به آسمان برود.»
مسعود اندرابی، در آن زمان که جنرال رحمان از جلسه مشترک با او سخن گفته، رییس عمومی اداره امنیت ملی افغانستان بود.
جنرال سادات تصریح کرده که بدلیل روابطی که با ریاست عمومی امنیت ملی داشته، مسعود اندرابی، رییس اداره امنیت ملی افغانستان از اجرای دستور اتمر در مورد ترور او سر باز زده بود.
جنرال سادات در یادداشت خاطرات خود نوشته که از سال ۲۰۱۷، زمانی که او در ریاست امنیت ملی در واحد ضد تروریزم بود و در عملیات‌های نابودی اعضای القاعده شرکت داشت، با اشرف غنی احمدزی رییس جمهوری و حنیف اتمر که در آن زمان مشاور امنیت ملی بود، اختلاف پیدا کرد.
سادات توضیح می‌دهد، زمانی که، مسعود اندرابی، رییس امنیت ملی، محافظانش را خلع سلاح کرد، سازمان اطلاعات مرکزی امریکا-سیا، مسئولیت محافظت از او را به عهده گرفت. آقای سادات می‌گوید که غنی از این اقدام سی‌آی‌ای عصبانی شده بود.
جنرال سادات می‌نویسد که«غنی به رییس دفتر سیا گفت که من از کنترول بیرون شده‌ام و یک عنصر متمرد و متهم به جرایم جدی هستم و باید دستگیر و زندانی شوم.» اما به گفته آقای سادات«رئیس دفتر سیا در کابل دستور غنی را رد کرد و گفت که سادات از حمایت حکومت امریکا برخوردار است. او کارمند ما است.»
جنرال سادات، پس از تشکیل جبهه متحد افغانستان در امریکا، چند بار از عزم خود برای برگشت به افغانستان و آغاز عملیات نظامی علیه طالبان سخن گفته است.
با این حال افشای اینکه او کارمند«سیا» است، جای شک و شبه زیادی در مورد ماموریت‌های نظامی او در گذشته و آینده خلق می‌کند. معمولا سازمان اطلاعات مرکزی امریکا-سیا، از افشای هویت همکاران خود جداً خود داری می‌کند و کارمندان این سازمان مخوف نیز از افشای همکاری خود با آن خود داری می‌کنند.
اینکه جنرال سادات در یادداشت خاطرات خود، از محافظت خود توسط سیا سخن گفته و به صراحت گفته که کارمند آن سازمان است، به احتمال زیاد به این معنا می‌تواند تلقی شود که او با بیان این مطلب می‌خواهد به جریان های سیاسی و نظامی‌ای در افغانستان که جنرال سادات آنان را رقیب بالفعل یا بالقوه خود می‌پندارد، گوشزد کند که او از حمایت جدی و قاطع امریکا برخوردار است و باید جدی گرفته شود. آقای سادات به دلیل جوان بودنش، چندان باری که از عزم خود برای جنگ با طالبان گفته، در افکار عمومی افغانستان با بی باوری مواجه شده است.
در زمان حضور بیست ساله امریکا در افغانستان، مهره های سازمان اطلاعات مرکزی امریکا، مهره های مورد نظر خود را در پست های مهم کلیدی در بخش های نظامی و سیاسی مقرر می‌کرد و رابطه داشتن با این سازمان یک مزیت دانسته می‌شد.
برخی از گزارش‌ها حاکی از آن است که حتا حامد کرزی رییس جمهوری افغانستان، از مهره های سیا بود و به همین دلیل مورد حمایت جدی امریکا قرار داشت و در میان چند نامزد جدی برای احراز ریاست دولت موقت در سال ۲۰۰۱، با حمایت امریکا آقای کرزی توانست که ریاست را بدست بگیرد. هرچند در اواخر حکومتش، آقای کرزی بارها از سردی و تیرگی روابطش با امریکا سخن می‌گفت.
واکنش تند حنیف اتمر
تلویزیون افغانستان انترنشل، در گزارشی اتهام آقای سادات به آقای اتمر را نشر کرده که با واکنش تند آقای اتمر مواجه شده است. آقای اتمر در پاسخ به جنرال سادات، اظهارات او را «دروغ شاخدار» خوانده که به گفته او با سوء نیت سیاسی، شخصیت سازی کاذب، گریز از مسوولیت پذیری و گمراه ساختن اذها عامه بیان شده است. آقای اتمر نوشته که این اتهام را«با قاطعیت کامل رد و تقبیح می کنم.»
آقای اتمر در یاداشتی در صفحه ایکس خود نوشته که«اگر ذره ای از حقیقت، شواهد و یا مدارکی در این ادعای بی بنیاد وجود می داشت، آقای سادات باید انرا برای پیگرد عدلی ارایه می کرد، مخصوصا در زمانی که بنده هیچ نوع مقام حکومتی را نداشتم (سال‌های ۲.۱۸-۲۰۲۰) و درست در زمانی که ظاهرا این اتفاق ادعا شده رخ داده بود و آقای سادات مقام بلند نظامی را در حکومتی داشت که در مخالفت مطلق سیاسی و رقابت انتخاباتی با بنده قرار داشت.»
وزیر امور خارجه پیشین افغانستان در ادامه نوشته که«این دروغ در زمانی گفته می‌شود که بنده خواستار حسابدهی و محاکمه مسوولین سقوط نظام جمهوری اسلامی افغانستان شده ام.»
آقای اتمر افزوده که« آقای سادات مسوول دفاع از حوزه هلمند و در اخر مسوول حفظ پایتخت بود و امکانات و قابلیت های عظیم دفاعی و امنیتی را در اختیار داشت. وی و سایر مسوولین باید از بابت ناکامی شرم آور و مصیبت بار در دفاع از کشور و نظام پاسخ گو قرار داده شوند.»
وی اتهام وارد شده بر خود را«اتلاش‌های بیهوده برای گمراه ساختن اذهان عامه» خوانده که به گفته او« نمی تواند جلو روند حسابدهی و عدالت را که حق مسلم مردم افغانستان است، بگیرد.»
حنیف اتمر در دوره جمهوریت از چهره های سیاسی مرموز شناخته می‌شد که علاوه بر اجرای ماموریت های رسمی در حکومت، در نقش تیورسن و مغز متفکر نیز عمل می‌کرد و بسیاری از برنامه‌های پنهان حکومت یا ایده‌هایی که درعقب سیاستگذاری های حکومت قرار داشت، محصول فکر آقای وی بود.
حنیف اتمر، از سوی برخی از رهبران جمعیت اسلامی به دست داشتن در ترورهای زنجیره‌ای چهره های مطرح سیاسی این حزب متهم شد.
یک بار مقام های روسی آقای اتمر را متهم به حمایت پنهان از داعش کردند.
اما آقای اتمر همیشه با سکوت و خون سردی به اتهام پاسخ رد داده و اتهام ها را توطیه و دسیسه رقبای سیاسی خود خوانده است.
چگونگی سقوط جمهوریت پرسش جدی‌ای است که در سه سال اخیر، در محافل سیاسی و رسانه‌ای افغانستان با جدیت طرح شده و مورد کنکاش قرار گرفته است. بسیاری ها به این باوراند که همه اعضای بلند پایه حکومت، از جمله محمد حنیف اتمر وزیر امورخارجه و جنرال سادات فرمانده کل نیروهای ویژه ارتش، در سقوط جمهوریت مقصراند و باید مسوولیت‌های خویش را بپذیرند و به مردم در مورد دلایل و انگیزه های سقوط صادقانه پاسخ بدهند.
حنیف اتمر از چهره های مطرح سیاسی در دوره جمهوریت بود و در پست های مهم و کلیدی از جمله ریاست شورای امنیت ملی و وزارت امور خارجه، داخله و معارف کار کرد. زمانی که جمهوریت سقوط کرد، او وزیر امور خارجه افغاسنان بود.
نویسنده: بهرام بهین
