در دهم اسد سال ۱۳۷۸، مناطق شمالی کشور، بهویژه ولایتهای پروان، کاپیسا، پنجشیر و کوهدامن، بار دیگر صحنهی یکی از دردناکترین و هدفمندترین حملات دشمنان مردم افغانستان قرار گرفتند. این هجوم، نه تنها جان شمار زیادی از شهروندان بیدفاع را گرفت، بلکه در ادامهی یک روند تاریخی هدفمند، پایههای فرهنگی، اجتماعی و حتی زیستمحیطی این مناطق را نیز هدف قرار داد.
در تاریخ این سرزمین، دو فاجعهی عظیم و فراموشناشدنی بر پیکر شمالی کشور حک شدهاند؛ نخست، جنایات دوران استبداد نادرخانی، که بهدست محمد گل مهمند، با پیروی از سیاست نظامی مبتنی بر «سر و مال»، در مناطق مرکزی و شمالی، از جمله کوهدامن، پروان و پنجشیر به اجرا درآمد. این سیاست، شامل اعدامهای گروهی، زندان، شکنجه، تبعید و تخریب میراثهای فرهنگی و تاریخی میشد که هدف نهایی آن، تضعیف هویت اجتماعی این جوامع بود.
فاجعهی دوم، در دهههای پسین، توسط گروه طالبان رقم خورد؛ تداوم همان سیاست زمینسوز و ریشهکنساز، با شدت و قساوتی دوچندان. در این مرحله، نه تنها مردم و نهادهای اجتماعی مورد حمله قرار گرفتند، بلکه طبیعت، کشتزارها و زیرساختهای حیاتی نیز به شکلی سازمانیافته نابود شدند؛ گویی هدف، محو کامل حیات در این خطه از کشور بود.
پروان، کاپیسا، پنجشیر و کوهدامن، با وجود زخمهای عمیق و پیدرپی تاریخی، اما همچنان پایدار ماندهاند؛ نمادهایی از مقاومت و آزادی، هویت و ریشهداری مردمی که در برابر استبداد و افراطگرایی، سینه سپر کردهاند.
………
نویسنده: جنرال بابه جان زاهد
برگرفته شده از: صفحه فیسبوک جنرال بابه جان زاهد