خبرگزاری پورانا نوشته‌های برتر پیرامون مسائل مهم سیاسی، اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی و…را از صفحات اجتماعی گزینش و در بخش «نظرها» به نشر می‌رساند. مسوولیت نوشته‌ها بدوش نویسندگان است.
………………………………………………………………

در اوقات بیکاری‌ام، ذهنم مشغول مقایسه سواتی‌ها و جامعه‌ی پسرعموهای زرتشتی‌شان بود که اکنون در هند ساکن هستند (آنها نیز زمانی در شهرهای پاکستان کنونی فراوان بودند). شباهت‌های شگفت‌انگیزی پیدا کردم.

هر دوی آنها ویژگی‌های موازی قوی‌ای دارند. هر دو گوشه‌گیر و کم‌حرف هستند – اما از گروه‌های اجتماعی اقلیت نخبه و تأثیرگذار هستند که اساس هویت خود را از ایران پیش از اسلام و میراث آن می‌گیرند که به شدت به آن پایبندند. در حالی که سواتی‌ها عمدتاً زمین‌داران کشاورزی یا نخبگان “دهگان” هستند، پارسیان در هند کاملاً شهرنشین شده‌اند و در زمینه‌های فرهنگ و تجارت مدرن شهری در آن کشور به برتری رسیده‌اند. در پاکستان، سواتی‌ها در بوروکراسی، نیروهای مسلح، قوه قضائیه و به عنوان مهندس و پزشک – و سایر حرفه‌هایی که در این جامعه از جایگاه بالایی برخوردارند – یافت می‌شوند.  سواتی‌ها به طور کامل از ماهیت میراث خود آگاه نیستند، جز اینکه با بقیه‌ی هم‌میهنان پشتون و پنجابی خود “متفاوت” هستند، در حالی که پارسی‌ها سوابق بسیار روشنی از اینکه چه کسانی هستند و از کجا آمده‌اند، دارند.

در مورد سواتی‌ها، سوابق درآمد زمین مقدس است، زیرا آنها با دقت و رسماً شجره‌نامه‌ی آنها را تأیید می‌کنند. اکنون شاید بتوانیم ژنتیک را نیز به این تصویر اضافه کنیم.

مانند پارسی‌ها، سواتی‌ها نیز برای جلوگیری از آزار و اذیت به سرزمین‌ها و مکان‌های خارجی هندی گریختند. در آن مکان‌های جدید، هر دوی این جوامع رونق گرفتند. در مورد پارسی‌ها، دلیل این امر اجتناب از ظلم و ستم اسلامی در ایران بود، در حالی که برای سواتی‌ها، جلوگیری از قربانی شدن توسط یوسف‌زایی‌های مهاجم و دیگر قبایل سربنی افغان بود. در هر دو مورد، مهاجرت‌ها چندین دهه طول کشید.

مانند پارسی‌ها، سواتی‌ها نیز نوعی انزوای مغرورانه را حفظ می‌کنند و تا حدی به درون خود نگاه می‌کنند که بیگانگان اغلب آن را بیگانه‌هراسی می‌دانند.  در مورد پارسیان، این امر عمدتاً مبتنی بر آیین زرتشتی آنهاست. از سوی دیگر، سواتی‌ها مدت‌هاست که از آیین زرتشت دست کشیده‌اند، اما انحصارطلبی و انزوای خود را بر اساس مسائل طبقاتی، تباری و نژادی بنا می‌کنند.

چنین نگرش‌هایی – برای هر دو جامعه – دارای نکات مثبت و منفی است، اما به استنتاج‌های جالبی در مورد جوامع مدرن ریشه در ایران باستان اما با ریشه‌های حتی قدیمی‌تر، مانند ایلامی و آشوری، اشاره دارد.

………………………..

نویسنده: عارف آخوندزاده(حسن خان)، رییس شورای تاجیکان پاکستان و پژوهشگر تاریخ تاجیکان

برگرفته شده از: صفحه فیسبوک آخوندازده