یافتههای خبرگزاری پورانا نشان میدهد که اکثریت مطلق ادارههای حکومت محلی پروان در انحصار طالبان پشتون قرار دارد.
ولایت پروان یکی از ولایتهای تاجیکنشین در شمال کابل است که تخمیناً هشتاد درصد جمعیت آن را تاجیکها تشکیل میدهند.
با این حال، از میان ۲۴ مقام محلی طالبان در ولایت پروان، ۲۲ نفر آن پشتون هستند و تنها دو نفر تاجیک در اداره حکومتی این ولایت حضور دارد که آنان هم طالب میباشند.
طبق یافتههای خبرگزاری پورانا، ۱۴ تن از مقامهای محلی حکومت پروان وابسته به جناح کندهاری طالبان و افراد گماشته شده توسط ملاهیبتالله رهبر این گروه میباشند و شش تن آنان وابسته به جناح حقانی اند. وابستگی جناحی ۴ تن از مقامهای محلی طالبان در پروان را نتوانستیم مشخص کنیم.
برخی از مقامهای محلی طالبان در پروان، هیچ عکسی از خود منتشر نکرده و منابع میگویند که آنان کسانیاند که با پیروی از روش ملاهبتالله رهبر این گروه، از ظاهر شدن در انظار عامه و گرفتن عکس و فیلم خودداری میکنند.
مردم پروان در گذشته بارها از وجود تبعیض و تعصب قومی در اداره محلی این ولایت شکایت داشتهاند.
انحصار قومی قدرت در رژیم طالبان بیش از هر زمان دیگری شدید است. در هیچ برههای از تاریخ معاصر افغانستان تا این حدی که طالبان قدرت را در انحصار یک قوم در آوردند، انحصار قومی قدرت وجود نداشته است.
چندی پیش، انستیتوت تحقیقات خاورمیانه در گزارشی گفت که از یکهزار و ۱۳۷ رهبر ومقام ارشد در رژیم طالبان، ۸۹۱ تن( بیش از ۹۳ درصد) آنها ازقوم پشتون، ۵۳ نفر از قوم تاجیک، ۲۸ نفر از قوم ازبک و۶ تن از قوم هزاره اند.
این در حالی است که جمعیت پشتونها در افغانستان بر اساس آمارهای تخمینی در حدود سی درصد برآورد میشود.
یافتههای خبرگزاری پورانا همچنان نشان میدهد که در سطوح پایینتر(کارمندان میانرتبه و پایینرتبه در سطح ولایت و شهرستانها) نیز وضعیت به همین شکل است و اکثریت کارمندان سطوح میانی و پایینی نیز از نظر قومی پشتون و از نظر وابستگی فکری و سیاسی، افراد وفادار به طالبان هستند و بیرون از این دو حلقه، افراد دیگری صاحب صلاحیت و اختیار در این ولایت نیستند.
منابع محلی آگاه در ولایت پروان میگویند که انحصار قومی قدرت در اداره محلی این ولایت در یک روند تدریجی اتفاق افتاده و به مرحله کنونی رسیده است. یعنی در ابتدا تعداد مقامهای محلی پشتونتبار در این ولایت کمتر بود و به تدریج و با کنار گذاشته شدن مقامهای محلی تاجیکتبار، دایره انحصار قومی تکمیل شده است.
تا چند ماه پیش والی پروان یک تاجیک پنجشیری(مولوی قدرتالله امینی) بود که به تاریخ ۲۰ عقرب ۱۴۰۳ براساس فرمان ملاهبتالله از مقام ولایت برکنار و به یک بست مشاوریت در وزارت داخله گماشته شد. هرچند گفته میشد که مولوی قدرتالله امینی فاقد صلاحیتها و اختیارات لازم بود و معاون او ادریس انوری(والی فعلی پروان) به دلیل پشتون بودن همه کاره ولایت بود اما دستکم در سطح نمادین، تلاش شده بود تا ترکیب قومی در اداره محلی پروان در نظر گرفته شود. پس از آن و با برکناری والی تاجیکتبار، معادله قومی در این ولایت کاملا به نفع پشتونها تغییر کرد.
فعالین مدنی و سیاسی در ولایت پروان میگویند که والی فعلی این ولایت برنامههای قومی «ناتمام» را به منصه اجرا گذاشته است. یکی از این برنامهها، برنامه جابجا کردن پشتونها در منطقه باریکآب شهرستان بگرام ولایت پروان است که چندبار در دوره جمهوریت بر اثر فشار حکومت مرکزی برای اجراییسازی آن تلاش صورت گرفت اما با ممانعت مردمی مواجه شد و به حالت تعلیق درآمد.
با این حال، طالبان مدعیاند که در حاکمیت آنان عدالت تامین است و تبعیض و تعصب قومی وجود ندارد. این گروه تا کنون به درخواستهای مکرر کشورهای منطقه و جامعه جهانی برای تشکیل یک حکومت فراگیر(با مشارکت تمامی اقوام ساکن در افغانستان) تن نداده است.